Buổi tối hôm đó, tôi cáu với con chỉ vì con làm rơi đồ chơi xuống sàn và làm vỡ một cái cốc. Âm thanh của cốc vỡ không to bằng tiếng quát của tôi: “Con làm cái gì vậy? Sao vụng thế hả?!” Con lặng người, mắt rơm rớm, tay run run. Tôi đã nghĩ con sẽ òa khóc – như mọi lần.
Nhưng khi thấy gương mặt nó tái đi vì sợ, tôi khựng lại. Một cảm giác đau nhói dội lên. Tôi quỳ xuống, hít một hơi thật sâu và nói: “Ba xin lỗi. Ba đã nổi nóng. Ba làm con sợ đúng không?” Con nhìn tôi ngơ ngác vài giây, rồi bước lại, ôm tôi thật chặt.
Lúc đó, tôi hiểu: tôi đã xin lỗi con, không phải vì tôi sai hoàn toàn – mà vì con tôi xứng đáng được yêu thương đúng cách, ngay cả khi ba đang tức giận.
Tôi từng nghĩ: người lớn xin lỗi con sẽ làm con mất tôn trọng
Tôi lớn lên trong một gia đình mà từ “xin lỗi” rất hiếm khi được nói ra – nhất là từ cha. Dù ông có nóng nảy, có đánh nhầm, có trách oan – thì chuyện xin lỗi là điều không bao giờ xảy ra. Cái lý do muôn thuở vẫn là: “Nó là con, mình là cha. Sao phải xin lỗi?”
Và tôi mang theo niềm tin ấy vào chính vai trò làm cha của mình. Tôi từng nghĩ: “Nếu mình xin lỗi con, con sẽ nghĩ mình yếu đuối. Nó sẽ không tôn trọng mình nữa.” Tôi sợ mất “quyền lực làm cha”, sợ con được đà “lên mặt”, sợ người khác bảo mình nhu nhược.
Nhưng cái giá của việc không xin lỗi lại quá lớn.
Con tôi dần trở nên dè chừng. Khi tôi nổi nóng, nó không phản kháng – chỉ lùi vào trong, lặng lẽ. Không dám chia sẻ. Không dám nói thật. Có lần, tôi nghe nó thì thầm với mẹ: “Ba giận là con phải im. Nói gì cũng sai.”
Lúc ấy, tôi đau không vì nó nói sai – mà vì nó nói đúng. Tôi đang khiến con học cách “sợ ba” thay vì “tin ba”.
Và tôi nhận ra: người lớn đôi khi không dám xin lỗi không phải vì mình đúng – mà vì mình sợ nhìn lại chính lỗi lầm của mình. Tôi đã xin lỗi con, bởi vì tôi muốn con biết: ai cũng có thể sai, kể cả ba. Và quan trọng hơn, ai cũng có thể chọn bắt đầu lại – kể cả bằng một lời xin lỗi.
Tập xin lỗi – và học lại cách làm cha
Lần đầu tiên tôi nói lời xin lỗi – giọng còn run
Không dễ gì để thốt ra câu “ba xin lỗi” – nhất là khi cả đời mình chưa từng nghe điều đó từ người cha của mình. Tôi nhớ rất rõ cảm giác hôm ấy: cổ họng nghèn nghẹn, tay hơi run, mắt không dám nhìn thẳng vào con. Nhưng tôi vẫn nói: “Ba đã nổi nóng. Ba xin lỗi con.”
Con không hỏi vì sao. Con không trách ngược lại. Con chỉ nhìn tôi một lúc, rồi gật đầu – và bước đến ôm tôi.
Lúc ấy tôi biết: tôi đã xin lỗi con không chỉ để dạy con điều gì đó, mà là để mình cũng được chữa lành. Tôi đang nói thay cả người cha năm xưa không dám nói với tôi câu đó. Tôi đang nói thay cả đứa trẻ trong tôi – người đã chờ đợi một lời thừa nhận suốt bao năm.
Từ một lời xin lỗi – mở ra cả một cánh cửa
Sau lần ấy, tôi bắt đầu để ý đến cách mình phản ứng. Mỗi khi cảm xúc dâng cao, tôi cố gắng lùi lại một bước – để không lặp lại phản xạ cũ: quát, trách, im lặng, bỏ đi.
Tôi học cách nói với con: “Ba hơi mệt, nên nói hơi nặng lời.”
Tôi học cách hỏi: “Con buồn vì chuyện gì?” thay vì: “Sao con lại như thế?”
Không phải lúc nào tôi cũng làm đúng. Có lúc tôi vẫn nóng, vẫn vội vàng. Nhưng tôi tập quay lại, ngồi xuống và nói lời xin lỗi. Và điều kỳ lạ là, mỗi lần tôi xin lỗi con, tôi thấy con trưởng thành hơn – và tôi cũng vậy.
Tôi nhận ra: xin lỗi không làm con khinh thường tôi – mà khiến con tin tôi hơn. Tin rằng ba không phải là người hoàn hảo, nhưng là người thật lòng.
Tôi không mất đi sự tôn nghiêm – tôi đang xây lại nó bằng sự chân thành
Tôi từng nghĩ “uy quyền” của người cha đến từ sự nghiêm khắc, từ tiếng nói nặng ký, từ sự “không thể sai”. Nhưng giờ tôi hiểu: tôn nghiêm thật sự đến từ sự công nhận – khi con biết rằng ba mình có thể sai, nhưng luôn dũng cảm để sửa sai.
Tôi đã xin lỗi con – và từ đó, con biết rằng yêu thương không chỉ là cho, mà còn là biết nhận lỗi. Không chỉ là dạy con đúng – mà là cùng con trưởng thành trong tình yêu không điều kiện.
Khi lời xin lỗi trở thành điều con mong đợi – chứ không phải sự lạ lẫm
Từ sợ hãi thành tin tưởng
Trước đây, mỗi lần tôi nổi nóng, con tôi co lại như một phản xạ. Không phải vì con sai – mà vì con sợ. Nhưng từ khi tôi đã xin lỗi con, không khí trong nhà thay đổi. Không còn sự căng thẳng âm ỉ, không còn ánh mắt đề phòng mỗi khi ba bước vào phòng.
Bây giờ, nếu tôi lỡ lời hay nói lớn tiếng, con không bỏ chạy. Con ở lại – vì biết sau đó ba sẽ ngồi xuống, sẽ nói chuyện, sẽ xin lỗi nếu cần. Và chính sự chắc chắn đó giúp con tôi cảm thấy an toàn – không phải trong bốn bức tường, mà trong chính mối quan hệ giữa cha và con.
Con dám sai, dám chia sẻ – vì con không còn sợ bị phán xét
Tôi từng không hiểu tại sao con mình hay giấu giếm. Giấu bài kiểm tra, giấu chuyện bị bạn chọc, giấu cảm xúc thật. Giờ tôi hiểu – con làm vậy vì sợ ba sẽ giận, sẽ mắng, sẽ làm lớn chuyện.
Khi tôi bắt đầu thực hành việc xin lỗi – một điều nhỏ nhưng rất người – con cũng bắt đầu thay đổi. Con kể chuyện dễ hơn, cởi mở hơn, và đặc biệt: dám nói “con sai rồi ba” mà không kèm theo sợ hãi.
Một hôm con làm mất cuốn sách mượn ở thư viện. Nó về nhà, ôm tôi và nói: “Ba ơi, con làm mất sách. Nhưng ba đừng giận con, được không? Con sẽ chịu trách nhiệm.” Tôi ôm con, cười nhẹ: “Ba không giận. Cảm ơn con vì đã nói thật.”
Lúc ấy, tôi biết: tôi đã xin lỗi con, và điều đó không chỉ giúp con cảm thấy được yêu – mà còn khiến con dũng cảm hơn trong cả hành trình sống.
Vợ tôi bảo: “Anh khiến không khí nhà này dễ thở hơn”
Không chỉ với con, mối quan hệ giữa tôi và vợ cũng được chữa lành. Trước đây, tôi hay cáu bẳn, dễ mất bình tĩnh, và luôn tỏ ra mình đúng. Bây giờ, khi biết xin lỗi con, tôi cũng học cách xin lỗi vợ – không phải vì mình yếu, mà vì mình hiểu: kết nối được xây bằng sự chân thành, không phải sự hơn thua.
Cô ấy bảo: “Anh thay đổi làm em thấy nhẹ lòng. Em không còn phải đứng giữa hai cha con để làm người trung gian nữa.”
Một lời xin lỗi có thể đổi cả một thế hệ
Chúng ta – những người làm cha – không cần phải hoàn hảo. Chúng ta chỉ cần đủ can đảm để trở nên thật. Và đôi khi, sự thật lòng đó bắt đầu chỉ từ một lời xin lỗi.
Tôi đã xin lỗi con – không phải vì tôi sợ mất vai trò làm cha, mà vì tôi hiểu: muốn được con tin tưởng, mình phải là người đáng tin trước. Một lời xin lỗi không làm tôi nhỏ bé trước mặt con – ngược lại, nó giúp con thấy rằng yêu thương cũng cần sự dũng cảm.
Rất nhiều người đàn ông trưởng thành lớn lên mà chưa từng được nghe lời xin lỗi từ cha mình. Họ mang theo vết đau ấy vào đời sống vợ chồng, vào cách nuôi con – rồi vô thức lặp lại chính điều từng làm họ tổn thương.
Nhưng nếu bạn đang đọc những dòng này, bạn có quyền chọn khác. Bạn có thể là người chấm dứt vòng lặp ấy. Không bằng tiền bạc, không bằng lý thuyết, mà bằng một hành động nhỏ: xin lỗi con – khi bạn sai. Và tin tôi đi, chính giây phút đó, bạn không chỉ đang dạy con cách sống – bạn đang chữa lành chính mình.
Một lời xin lỗi đúng lúc – có thể đổi cả một thế hệ.
Một lời chia sẻ – một hành trình chữa lành bắt đầu
Nếu bạn từng lỡ lời với con, từng nổi nóng rồi hối hận, từng ước giá như mình bình tĩnh hơn – thì bạn không một mình. Tôi đã xin lỗi con, và từ đó, tôi thấy mình gần gũi hơn với con, với vợ, và với chính bản thân mình.
Tôi mời bạn chia sẻ câu chuyện của mình tại chương trình Nuôi Con Đúng Cách – nơi mà những người cha không hoàn hảo đang học cách yêu con, yêu chính mình, và chữa lành những điều còn dang dở.
Một lời xin lỗi hôm nay – có thể là điều con bạn sẽ nhớ cả đời. Và là bước đầu để bạn trở thành người cha mà con thực sự cần.